ONBEKEND MAAKT ONBEMIND
Hoe ga jij om met nieuwkomers? Hoe krijg je als nieuwkomer vertrouwen?
“DORP TEGEN KOMST ASIELZOEKERS”
Zomaar een berichtje deze week, van een regionale omroep. Het hele dorp was uitgelopen voor de bijeenkomst met het COA en de burgemeester. De reacties verschillen. Het meest hoorbaar zijn de tegenstanders. Zij steken hun bezorgdheid, angst en wantrouwen niet onder stoelen of banken. De burgemeester zoekt draagvlak. De bezorgdheid zit met name in het grote aantal asielzoekers in relatie tot het kleine inwonertal van dit dorp.
ANDERE NIEUWKOMERS
Het asielzoekersprobleem is complex en niet makkelijk op te lossen. Het bracht me wel op associaties met andere nieuwkomers. Naast het complexe en diepmenselijke vraagstuk van asielzoekers is het misschien een raar voorbeeld maar toen ik in mijn jonge jaren in een verzorgingshuis werkte (ja, toen bestonden ze nog volop!) gebeurde er iets opmerkelijks als er nieuwe bewoners kwamen wonen. Zij kregen wantrouwige blikken en sommige bejaarden (zo heetten zij toen nog) keken de nieuwkomers aan de koffietafel letterlijk weg.
Nog een associatie, nu uit mijn onderwijstijd. Halverwege het schooljaar komt er een nieuw kind in mijn klas. Sommige kinderen ontfermen zich over de nieuweling en willen zijn vriendje worden. Andere kinderen negeren hem of gaan zelfs over tot pesten.
Nou, nog een paar dan: een nieuwe medewerker, een nieuwe baas, of een hele groep nieuwe medewerkers die binnenkomen na een overname of fusie. Ook voor hen geldt soms ‘onbekend maakt onbemind’.
De overeenkomsten in deze voorbeelden: de ‘ontvangers’ reageren in alle variaties. Van een hartelijk welkom en vriendelijke kennismaking tot een wantrouwend wegkijken.
HUIS VAN VERTROUWEN
In ons boek leggen we het vertrouwensmodel huis van vertrouwen uit. Het huis kent twee pijlers als je een vertrouwensrelatie wil bouwen: de pijler vertrouwen op, waarin het erom gaat dat je op elkaar kunt rekenen als het over concrete zaken gaat. De pijler vertrouwen in, waarbij het erom gaat dat je elkaar kunt zien als goed mens. De eerste, zakelijke, pijler vraagt duidelijkheid over wat je van elkaar verwacht, goede afspraken en deze met zorg en goede wil nakomen. De tweede, relationele, pijler vraagt om elkaar te leren kennen en te begrijpen, iets voor elkaar over te hebben en integer te handelen.
VERTROUWEN BOUWEN MET NIEUWKOMERS
Hoe kun je samen met de nieuwkomer werken aan vertrouwen? Ga aan de slag met hoofd, hart en handen en maak de relatie wederkerig en gelijkwaardig. Hoe doe je dat?
Bespreek samen wat je van elkaar verwacht en hoe je dat gaat realiseren (hoofd).
Leef je in, in de situatie van de ander. Help hem of haar. Maar gun het de ander ook om jou te leren kennen en begrijpen en jou te helpen (hart).
Ga samen aan de slag en ‘maak’ iets. Zo leer je elkaar kennen door te doen en daar tussen de bedrijven door over te praten (handen).
BLIND VERTROUWEN?
Is elk wantrouwen dan ongegrond? Moet je iedereen altijd maar geloven op zijn of haar mooie blauwe, groene of bruine ogen? Nee. Blind vertrouwen is onzin, onrealistisch en heel soms gevaarlijk. Maar je komt er pas achter of iemand een goed mens is als je investeert in elkaar leren kennen en begrijpen. Ga op zoek naar overeenkomsten. Die verbinden je met elkaar. Durf te praten over waarden en normen, ook die waarin je verschilt. Besef dat elk mens en elke cultuur zijn eigen vorm heeft om naar universele waarden als respect en eerlijkheid te leven. Kijk door de vorm heen. Probeer elkaar te begrijpen en kijk of je tot elkaar kunt komen.
BEKEND EN BEMIND
Maak van onbekend bekend en misschien verdwijnt dan onbemind. Dat is zeker de ervaring van vele vrijwilligers die vertrouwen bouwen met onze gasten uit verre landen.